ຮູ້ ຫລື ບໍ່ວ່າ super spreader ຄືຫຍັງ ?
“ຊຸບເປີ ສະເປດເດີ” (Super-spreader) ໝາຍເຖິງ ຜູ້ຕິດເຊື້ອພຽງຄົນດຽວທີ່ສາມາດແຜ່ກະຈາຍເຊື້ອໃນວົງກວ້າງ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຄົນຈຳນວນຫລາຍໄດ້ຮັບເຊື້ອນຳໃນອັດຕາສ່ວນທີ່ສູງຈົນເກີນມາດຕະຖານ.
ການແຜ່ກະຈາຍຂອງເຊື້ອໄວຣັສສາຍພັນໃໝ່ນີ້ ຂຶ້ນຢູ່ກັບປັດໄຈດ້ານລະບາດວິທະຍາ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ທີ່ຈະນຳໄປສູ່ການແຜ່ກະຈາຍຂອງເຊື້ອໃນແຕ່ລະກໍລະນີ ຫລື ກຸ່ມກ້ອນການລະບາດ ລວມທັງຜູ້ຕິດເຊື້ອເອງ ແລະ ປ່ວຍຢູ່ໃນລະດັບໃດ, ພຶດຕິກຳຜູ້ຕິດເຊື້ອ, ສະພາບແວດລ້ອມຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອ ແລະ ໄລຍະເວລາທີ່ຢູ່ໃນສະພາບແວດລ້ອມນັ້ນໆ.
ຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານສະຖິຕິພະຍາດລະບາດຂອງອັງກິດ ສາສະດາຈານ ຄຣິສ ດອນເນລລີ ກ່າວວ່າ: ແຕ່ລະຄົນມີລະບົບພູມຄຸ້ມກັນທີ່ບໍ່ຄືກັນ ທັງພຶດຕິກຳ ແລະ ພວກເຮົາໄປຢູ່ບ່ອນໃດມາແດ່ ສິ່ງເຫລົ່ານີ້ທັງໝົດ ມີຜົນຕໍ່ຈຳນວນຄົນທີ່ເຮົາຈະແຜ່ເຊື້ອໄປໃຫ້ ປັດໄຈດ້ານພຶດຕິກຳ ແລະ ຊີວະພາບມີສ່ວນ ລວມທັງເວລາ ແລະ ສະຖານທີ່.
ຕົວການແຜ່ເຊື້ອລະດັບຊຸບເປີມີອັດຕາສ່ວນການແຜ່ເຊື້ອ 20:80. ໝາຍຄວາມວ່າ: ຄົນພຽງ 20% ມີສ່ວນແຜ່ເຊື້ອໃຫ້ຄົນເຖິງ 80%, ແຕ່ອັດຕາສ່ວນນີ້ຈະໃຊ້ກັບພະຍາດຕິດຕໍ່ທາງເພດກັບພະຍາດທີ່ກ່ຽວກັບໂຕພະຍາດເປັນຫລັກ, ພະຍາດລະບາດອື່ນໆເຊັ່ນ: ໄຂ້ຫວັດໃຫຍ່ ລວມທັງພະຍາດຊາສ ການລະບາດມັກຈະບໍ່ກົງກັບອັດຕາ 20:80. ດັ່ງນັ້ນ ສູດຄົ້ນຫາ Super-spreader ໃນພະຍາດລະບາດປະເພດນີ້ຈຶ່ງມີທ່າອ່ຽງຕ່າງໆກັນໄປ.
ສະນັ້ນແລ້ວ ກໍລະນີການເກີດ Super-spreader ສາມາດເກີດຂຶ້ນໄດ້ກັບທຸກສະຖານະການ ຖ້າເຮົາລະເລີຍ, ໂຍະຍາານ ແລະ ຍິ່ງຖ້າພົບວ່າຕິດເຊື້ອແລ້ວ ຍັງບໍ່ເປີດເຜີຍຂໍ້ມູນ ຍິ່ງສ້າງຄວາມລຳບາກ ແລະ ອາດເກີດການແຜ່ລະບາດໃນວົງກວ້າງ ໂດຍ Super-spreader ອາດຈະສະແດງອາການ ຫລື ບໍ່ສະແດງອາການໄດ້ ຈຶ່ງຍາກຈະລະບຸຕົວຕົນ, ສິ່ງສຳຄັນຄືເຮົາຈະຕ້ອງບໍ່ລະບຸບຸກຄົນທີ່ຕິດເຊື້ອ ໂດຍສະເພາະຜູ້ທີ່ເປັນ Super-spreader ໂດຍບໍ່ຕັ້ງໃຈ ເພື່ອໃຫ້ພວກເຂົາຮູ້ສຶກສະບາຍໃຈທີ່ຈະມາຂໍກວດກ່ອນທຸກຢ່າງຈະຊ້າເກີນໄປ.
ອ້າງອີງ:
https://www.posttoday.com/world/615940
https://www.springnews.co.th/alive/623940