ລັດຖະມົນຕີກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ຊີ້ແຈງມາດຕະການ ຄຸ້ມຄອງໂຄງການທີ່ບໍ່ໄດ້ຈ່າຍຄ່າສໍາປະທານ
ທ່ານ ໂພໄຊ ໄຊຍະສອນ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ (ພບ) ໄດ້ຊີ້ແຈງຕໍ່ຄຳຊັກຖາມຂອງ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດຢູ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 8 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໃນວັນທີ 26 ພະຈິກ 2024 ໃນຫລາຍບັນຫາສຳຄັນ ໂດຍສະເພາະ ມາດຕະການ ແລະ ກົນໄກການປະສານງານ ເພື່ອຄຸ້ມຄອງບັນດາໂຄງການ ຫລື ຜູ້ປະກອບການ ທີ່ບໍ່ໄດ້ຈ່າຍຄ່າສໍາປະທານເປັນເວລາຫລາຍປີ ຫລື ການທີ່ມີການເຊື່ອງອຳ ແລະ ລາຍງານບໍ່ຖືກກັບຄວາມເປັນຈິງຂອງຈໍານວນຜົນຜະລິດວ່າ:
“ ໄລຍະຜ່ານມາ ກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ກັບ ກະຊວງການເງິນ ໄດ້ມີບົດບັນທຶກ ການແບ່ງຄວາມຮັບຜິດຊອບກ່ຽວກັບກົນໄກການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ການເກັບລາຍຮັບງົບປະມານແຫ່ງລັດ ຈາກໂຄງການບໍ່ແຮ່. ໃນນັ້ນ, ກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ຮັບຜິດຊອບ ແຈ້ງຈໍານວນເນື້ອທີ່ເຂດສໍາປະທານ, ແຜນການຈໍາໜ່າຍແຮ່ທາດ, ອອກໜັງສືແຈ້ງຈຳໜ່າຍ ທີ່ລະບຸປະລິມານ, ຂະໜາດ, ຄຸນນະພາບ, ຕະຫລາດຈໍາໜ່າຍ ແລະ ອື່ນໆທີ່ຕິດພັນ. ສ່ວນກະຊວງການເງິນ ຮັບຜິດຊອບ ຕິດຕາມ ແລະ ຢັ້ງຢືນລາຄາແຮ່ທາດໃນຕະຫລາດສາກົນ, ພາກພື້ນ ແລະ ພາຍໃນປະເທດ, ມູນຄ່າການຈໍາໜ່າຍແຮ່ທາດ, ຄິດໄລ່ ແລະ ຈັດເກັບ ຄ່າຊັບພະຍາກອນແຮ່ທາດ, ຄ່າສຳປະທານ, ທຶນຕາມສັນຍາ, ອາກອນ, ພາສີສົ່ງອອກ, ການນໍາເຂົ້າ-ສົ່ງອອກແຮ່ທາດຜ່ານດ່ານສາກົນ-ທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ພັນທະທາງດ້ານການເງິນອື່ນທີ່ຕິດພັນ.
ສຳລັບ ມາດຕະການຕໍ່ໂຄງການທີ່ຄ້າງຈ່າຍຄ່າສໍາປະທານ ແລະ ບັນດາທຶນຕາມສັນຍາ, ທ່ານລັດຖະມົນຕີກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ໄດ້ຊີ້ແຈງຕື່ມວ່າ: ໂຄງການຢູ່ໄລຍະຊອກຄົ້ນ-ສໍາຫລວດ ແມ່ນບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ຜ່ານບົດລາຍງານຜົນການຊອກຄົ້ນ/ສຳຫລວດ ຫລື ຄົ້ນຄວ້າຕໍ່ການສະເໜີໃດໆຂອງບໍລິສັດ, ໂຄງການທີ່ຢູ່ໄລຍະສ້າງບົດສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້ທາງດ້ານເສດຖະກິດ ແມ່ນບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ກ້າວເຂົ້າສູ່ການເຊັນສັນຍາພັດທະນາບໍ່ແຮ່ ແລະ ໂຄງການທີ່ຢູ່ໄລຍະຂຸດຄົ້ນ-ປຸງແຕ່ງ ແມ່ນບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ຈໍາໜ່າຍແຮ່ທາດ, ແຕ່ຜ່ານມາກໍຍັງມີບາງໂຄງການທີ່ຄ້າງຈ່າຍຄ່າສໍາປະທານ ແລະ ບັນດາທຶນຕາມສັນຍາ ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ ໃຫ້ດໍາເນີນກິດຈະກຳຂອງໂຄງການ ເນື່ອງຈາກວ່າບໍລິສັດໄດ້ມີການເຊັນບົດບັນທຶກການຊຳລະ ຫລື ແບ່ງຈ່າຍ ນໍາກະຊວງການເງິນ ແລະ ມີແຈ້ງການຈາກ ຫ້ອງວ່າການສຳນັກງານນາຍົກລັດ ຖະມົນຕີ ອະນຸຍາດໃຫ້ສືບຕໍ່.
ສ່ວນມາດຕະການຕໍ່ໂຄງການທີ່ເຊື່ອງອໍາ ຫລື ລາຍງານຈໍານວນຜົນຜະລິດບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມຄວາມຈິງ ຜ່ານມາ ກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ໄດ້ສົມທົບກັບພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ໂດຍສະເພາະຂະແໜງການເງິນ ຕິດຕາມ ກວດກາຢ່າງໃກ້ຊິດ ທັງຢູ່ພາກສະໜາມ (ຕົ້ນທາງ) ແລະ ຢູ່ດ່ານສົ່ງອອກ, ແນວໃດກໍຕາມບາງຄັ້ງຄາວ ກໍຍັງບໍ່ສາມາດຕິດຕາມກວດກາໄດ້ຢ່າງຄົບຖ້ວນ, ເນື່ອງຈາກຄວາມຈຳກັດຂອງຈໍານວນພະນັກງານ ແລະ ເຄື່ອງມືຮັບໃຊ້ໃນການປະຕິບັດວຽກງານ ແລະ ຜູ້ລົງທຶນກໍບໍ່ມີຄວາມຊື່ສັດຕໍ່ການດໍາເນີນທຸລະກິດ.
ຕໍ່ບັນຫາທັງໝົດນັ້ນ , ເຫັນສົມຄວນໃຫ້ມີການທົບທວນຄືນກ່ຽວກັບພາລະບົດບາດຕາມທີ່ກະຊວງ ພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ແລະ ກະຊວງການເງິນ ໄດ້ເຊັນບົດບັນທຶກຮ່ວມກັນເພື່ອໃຫ້ສອດຄ່ອງຕາມສະພາບຄວາມເປັນຈິງ ແລະ ລັດຖະບານ ຕ້ອງມີມາດຕະການເດັດຂາດຕໍ່ໂຄງການທີ່ຄ້າງຈ່າຍຄ່າສໍາປະທານ, ທຶນຕາມສັນຍາ ແລະ ມີການຊຸກເຊື່ອງຜະລິດຕະພັນ ໂດຍການປະຕິບັດຕາມດຳລັດວ່າດ້ວຍການປັບໃໝ ແລະ ຍົກເລີກສັນຍາສຳປະທານ (ຜ່ານມາຍັງມີນະໂຍບາຍຜ່ອນຜັນຫລາຍເກີນໄປ).