ຂໍ້ຕົກລົງວ່າດ້ວຍມາດຕະຖານຄອບຄົວ, ບ້ານ ແລະ ເມືອງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ພັດທະນາ
ລັດຖະມົນຕີກະຊວງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ໄດ້ອອກຂໍ້ຕົກລົງ ສະບັບເລກທີ 0830/ກປ ລົງວັນທີ 6 ເມສາ 2018 ວ່າດ້ວຍມາດຕະຖານຄອບຄົວກະສໍາກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ຕົວແບບ, ບ້ານແບບຢ່າງດ້ານກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແລະ ເມືອງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ພັດທະນາ. ເພື່ອເປັນການຜັນຂະຫຍາຍເນື້ອໃນມາດຕະຖານລວມຂອງດຳລັດ 348/ລບ, ລົງວັນທີ 16 ພະຈິກ 2017 ແລະ ຄຳແນະນຳກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ດຳລັດວ່າດ້ວຍມາດຕະຖານພົ້ນທຸກ ແລະ ມາດຕະຖານພັດທະນາມາກຳນົດເປັນມາດຕະຖານຄອບຄົວກະສິກໍາແລະປ່າໄມ້ຕົວແບບ, ບ້ານແບບຢ່າງດ້ານກະສິກໍາ ແລະປ່າໄມ້ ແລະ ເມືອງກະສິກໍາ ແລະປ່າໄມ້ພັດທະນາ; ເພື່ອເປັນບ່ອນອີງໃຫ້ແກ່ຂະແໜງການກະສິກຳແລະປ່າໄມ້ນຳໄປຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢ່າງເປັນເອກະພາບໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ.
ຊຶ່ງມີເນື້ອໃນດັ່ງນີ້: ຄອບຄົວຕົວແບບທາງດ້ານກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ຕ້ອງບັນລຸມາດຕະຖານເຊັ່ນ: ຕ້ອງຕັ້ງເຮືອນຢູ່ໃນບ້ານແບບຄົງທີ່ຕາມຜັງບ້ານທີ່ໄດ້ກໍານົດໄວ້ ດິນທຸກຕອນຂອງຄອບຄົວ ຫຼືສະມາຊິກໃນຄອບຄົວຕ້ອງມີສໍາມະໂນຕາດິນ ຫຼືມີໃບຢັ້ງຢືນສິດນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ, ຖ້າແມ່ນສວນປູກໄມ້ກໍຕ້ອງຈົດທະບຽນສວນປູກ, ດິນທຸກຕອນທີ່ນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການຜະລິດ, ການບໍລິການຕ້ອງມີການຢັ້ງຢືນ ການນໍາໃຊ້ຢ່າງຈະແຈ້ງ, ຖືກຕ້ອງ ແລະ ປະຕິບັດລະບຽບການຄຸ້ມຄອງນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ຕາມແຜນຜັງນໍາໃຊ້ທີ່ດິນຂອງບ້ານ. ມີສິ່ງປຸກສ້າງທີ່ຕິດພັນກັບເຮືອນເຊັ່ນ: ເຮືອນຄົວ, ວິດຖ່າຍ, ຄອກສັດ, ພືດສວນຄົວ, ສວນໄມ້ໃຫ້ໝາກ…ໄດ້ຮັບການຈັດສັນໃຫ້ມີຄວາມສະອາດ, ປອດໄພ ແລະ ສະດວກໃຫ້ແກ່ການນໍາໃຊ້; ສາມາດນໍາໃຊ້ແຫຼ່ງນ້ຳເຂົ້າໃນການຜະລິດກະສິກໍາໄດ້ຕະຫລອດປີ; ໄດ້ຮັບການຝຶກອົບຮົມດ້ານວິຊາອາຊີບທາງດ້ານກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ໃດໜຶ່ງ; ຮູ້ຈັກນຳໃຊ້ເຕັກນິກວິຊາການທີ່ສາມາດຍົກສະມັດຕະພາບຂອງຜົນຜະລິດໃຫ້ສູງຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ; ມີການຜະລິດກະສິກຳສະອາດແບບປະສົມປະສານ ແລະ ມີແບບແຜນການອະນຸລັກຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມໃນລະດັບຄອບຄົວທີ່ດີ; ເປັນຄອບຄົວທີ່ເຂົ້າຮ່ວມໃນກຸ່ມການຜະລິດກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ຫຼືກຸ່ມພັດທະນາອື່ນໆ ທີ່ອົງການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນຢ່າງຕັ້ງໜ້າ; ຮູ້ສ້າງແຜນການຜະລິດ ຫຼືດຳເນີນທຸລະກິດທາງດ້ານກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ທີ່ມີກໍາໄລຕໍ່ເນື່ອງຢ່າງນ້ອຍ 3 ປີຂຶ້ນໄປ; ມີລາຍໄດ້ສະເລ່ຍສູງກວ່າຄ່າສະເລ່ຍຂອງເຂດແຄວ້ນ ຫຼືສູງກວ່າ 5,6 ຫາ 7,2 ລ້ານກີບ/ຄົນ/ປີຫຼືປະມານ 700 ຫາ 900 ໂດລາ/ຄົນ/ປີ, ມີບົດຮຽນ, ປະສົບການທີ່ດີ ແລະ ເປັນບ່ອນຮຽນຮູ້ໃຫ້ແກ່ຄອບຄົວຄົນອື່ນໄດ້.
ສ່ວນບ້ານແບບຢ່າງທາງດ້ານກະສິກໍາ ແລະປ່າໄມ້ຕ້ອງບັນລຸມາດຕະຖານດັ່ງນີ້: ເປັນບ້ານທີ່ໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນແຜນຜັງການພັດທະນາບ້ານທີ່ດີ,ມີລະບຽບການຄຸ້ມຄອງ ແລະນໍາໃຊ້ແຜນຜັງການພັດທະນາບ້ານ, ມີການເຜີຍແຜ່ແນະນໍາຢ່າງທົ່ວເຖິງ ແລະ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢ່າງເຂັ້ມງວດ; ມີລະບົບສະໜອງນໍ້າທີ່ດີ, ຖ້າເປັນຄອງເໝືອງກໍນໍາໃຊ້ວັດສະດຸທີ່ທົນທານເຊັ່ນ: ດິນ, ຫີນກໍ່, ດິນຈີ່, ເບຕົງ ຫຼືທໍ່ສົ່ງທີ່ມີຄວາມທົນທານ ແລະ ອື່ນໆຮັບປະກັນສະໜອງນໍ້າຮັບໃຊ້ການປູກຝັງ, ການລ້ຽງສັດ, ການລ້ຽງສັດນໍ້າແລະການຜະລິດອື່ນໆ ທີ່ບໍ່ແມ່ນການກະສິກຳ; ມີສະຖານທີ່ຫຼືບ່ອນຮຽນຮູ້ດ້ານເຕັກນິກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ເພື່ອແລກປ່ຽນປະສົບການ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ; ມີກຸ່ມການຜະລິດກະສິກຳສະອາດແບບປະສົມປະສານ ແລະ ມີແບບແຜນການອະນຸລັກຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມໃນລະດັບບ້ານທີ່ດີ; ການລ້ຽງສັດຕ້ອງມີຟາມ ຫຼືຄອກ, ມີບ່ອນປູກຫຍ້າອາຫານສັດ, ສັດລ້ຽງໄດ້ຮັບການສັກຢາກັນພະຍາດທີ່ຖືກຕ້ອງຕາມຫຼັກວິຊາການ; ຟາມລ້ຽງສັດທຸກປະເພດ ຕ້ອງຮັບປະກັນບໍ່ໃຫ້ມີຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ; ມີແຜນການປົກປັກຮັກສາແຫຼ່ງນ້ຳ, ວັງສະຫງວນສັດນໍ້າ, ປົກປັກຮັກສາປ່າໄມ້ ແລະ ປູກໄມ້ປ້ອງກັນ, ສະກັດກັ້ນໄຟໄໝ້ລາມປ່າ ແລະ ມີການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ, ຕິດຕາມກວດກາຢ່າງເປັນຂະບວນ ແລະ ຕໍ່ເນື່ອງ;ເປັນບ້ານທີ່ເຂົ້າຮ່ວມໃນກຸ່ມການຜະລິດກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ຫຼືກຸ່ມພັດທະນາອື່ນໆ ທີ່ອົງການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນຢ່າງຕັ້ງໜ້າ; ມີວິຊາການປະຈໍາຂັ້ນບ້ານທີ່ໄດ້ຮັບການຝຶກອົບຮົມວິຊາຊີບດ້ານກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ (ໝໍດິນ, ຊົນລະປະທານ, ປູກຝັງ, ສັດຕະວະແພດ ແລະ ປ່າໄມ້) ຢ່າງໜ້ອຍ 3-5 ຄົນ; ມີສະມາຊິກພາຍໃນບ້ານທີ່ມີອາຊີບເຮັດການຜະລິດກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນເປັນຄອບຄົວຕົວແບບທາງດ້ານການຜະລິດກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ຢ່າງໜ້ອຍ 80% ຂຶ້ນໄປ; ປະຊາຊົນພາຍໃນບ້ານສາມາດເຂົ້າເຖິງບ່ອນແລກປ່ຽນຊື້-ຂາຍຜະລິດຕະພັນສິນຄ້າກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ເທດສະການວາງສະແດງສິນຄ້າກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ທີ່ສະດວກ.
ເມືອງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ພັດທະນາຕ້ອງບັນລຸມາດຕະຖານດັ່ງນີ້: ແມ່ນເມືອງທີ່ໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນການສ້າງແຜນກວມລວມໃນການພັດທະນາເມືອງຮອບດ້ານ, ມີລະບຽບການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ນໍາໃຊ້ແຜນກວມລວມພັດທະນາເມືອງທີ່ໄດ້ຮັບການເຜີຍແຜ່ແນະນໍາຢ່າງທົ່ວເຖິງ ແລະ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນດັ່ງກ່າວຢ່າງເຂັ້ມງວດ; ມີສະຖານທີ່ ຫຼືສູນບໍລິການເຕັກນິກ ກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ເພື່ອສະໜອງຂໍ້ມູນຂ່າວສານທາງດ້ານການປູກ-ການລ້ຽງ, ເຮັດການສາທິດທົດລອງ, ມີພະນັກງານວິຊາການປະຈໍາສາມາດຝຶກອົບຮົມວິຊາຊີບດ້ານກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ໃຫ້ຂັ້ນບ້ານ ເພື່ອສ້າງໃຫ້ໄດ້ວິຊາການກັບທີ່ຂັ້ນບ້ານ (ໝໍດິນ, ຊົນລະປະທານ, ປູກຝັງ, ສັດຕະວະແພດ ແລະປ່າໄມ້) ຢ່າງໜ້ອຍ 3-5 ຄົນຕໍ່ໜຶ່ງບ້ານ; ເປັນເມືອງ ທີ່ເຂົ້າຮ່ວມໃນກຸ່ມການຜະລິດກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ຫຼືກຸ່ມພັດທະນາອື່ນໆທີ່ອົງການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນຢ່າງຕັ້ງໜ້າ; ມີກຸ່ມການຜະລິດກະສິກໍາສະອາດ ແບບປະສົມປະສານ ແລະ ມີແບບແຜນການອະນຸລັກຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມຂັ້ນເມືອງທີ່ດີ; ມີສະຖານທີ່ຫຼືສູນບໍລິການປຸງແຕ່ງຜະລິດຕະພັນກະສິກໍາ ແລະປ່າໄມ້ທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານ, ເປັນເມືອງທີ່ສ້າງໄດ້ໜຶ່ງຫຼືຫຼາຍຜະລິດຕະພັນ (ODOP) ສາມາດຢັ້ງຢືນເປັນຜະລິດຕະພັນທີ່ເປັນເອກະລັກຂອງເມືອງໄດ້; ມີບ້ານທີ່ໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນເປັນບ້ານແບບຢ່າງທາງດ້ານກະສິກຳແລະປ່າໄມ້ກວມ 80% ຂຶ້ນໄປ. ມີຕະຫຼາດຈໍາໜ່າຍ ແລະ ແລກປ່ຽນສິນຄ້າກະສິກໍາທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານຕາມກະຊວງອຸດສະຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າວາງອອກ.
