ປະເພນີແຫ່ “ຜີຕາໂຂນ” ຂອງຊາວເມືອງປາກລາຍ ຈະຈັດຂຶ້ນເປັນຄັ້ງທີ 2 ໃນວັນທີ 16-21 ມີນານີ້
ໂດຍ: ຄຳພຸດ ເທບພະນົມ
ເມືອງປາກລາຍຕັ້ງຢູ່ທິດໃຕ້ຂອງເທສະບານ ແຂວງໄຊຍະບູລີ ປະມານ 160 ກິໂລແມັດ ແລະຫ່າງຈາກນະຄອນຫລວງວຽງ ຈັນໄປທາງທິດຕາເວັນຕົກ ສຽງເໜືອ 195 ກິໂລແມັດ, ເປັນເມືອງໜຶ່ງທີ່ມີຄວາມເກົ່າແກ່ ແລະ ມີຄວາມເຊື່ອຖືທີ່ ຫລາກຫລາຍ, ປະເພນີທີ່ໄດ້ ຮັບການສືບທອດມາແຕ່ຮຸ່ນປູ່ຍ່າຕານາຍ ໂດຍສະເພາະ “ປະເພນີການແຫ່ຜີຕາໂຂນ” ເຊິ່ງໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມ ແລະ ເປັນເອກະລັກອັນໂດດເດັ່ນ ຂອງຊາວເມືອງດັ່ງກ່າວ.
“ຜີຕາໂຂນ” ໃນມຸມ ມອງຂອງຊາວບ້ານ ໝາຍ ເຖິງ ຜີປ່າຜີດົງ ທີ່ແຕ່ງຕົວ ສົກກະປົກຮົກເຮື້ອ, ມີຕົນຕົວ ສູງ-ໃຫຍ່ ແລະ ເປັນຕາຢ້ານກົວ ເຊິ່ງບາງຄົນກໍເວົ້າວ່າ “ສິງໂຂນ ຫລື ຜີໂຂນ” ມັກ ມີໃຫ້ເຫັນໃນຍາມບຸນພະ ເຫວດ. ເຖິງແມ່ນວ່າມີການ ແຕ່ງຕົວເປັນໜ້າຢ້ານກົວແຕ່ ກໍມີຄວາມສະໜິດສະໜົມ ກັບຄົນ ແລະ ບໍ່ເປັນພິດເປັນ ໄພກັບຊາວບ້ານ.
ຫົວໜ້າສະຖານີວິທະຍຸກະຈາຍສຽງຂອງເມືອງ ດັ່ງກ່າວໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ປະເພນີ ແຫ່ຜີຕາໂຂນຂອງຊາວ ເມືອງປາກລາຍ ໄດ້ສືບທອດ ມາເປັນເວລານານກວ່າ 100 ປີ ເຊິ່ງມີຢູ່ຄຽງຄູ່ກັບປະເພ ນີບຸນພະເຫວດ ແລະ ເປັນ ກິດຈະກຳໜຶ່ງຂອງງານບຸນ ທີ່ຊາວບ້ານໃຫ້ຄວາມສົນໃຈ ແລະ ນິຍົມຊົມຊອບເປັນ ຢ່າງດີ. ຜີຕາໂຂນ ເປັນຊື່ທີ່ ຊາວບ້ານເອີ້ນກັນ ເຊິ່ງປະເພນີ ແຫ່ຜີຕາໂຂນນີ້ໄດ້ຮັບອິດທິພົນຈາກເລື່ອງພະເຫວດ ສັນດອນຕອນແຫ່ພະເຫວດ ເຂົ້າ ເມືອງຍ້ອນພວກຜີມີ ຄວາມເຄົາລົບ ແລະ ສັດທາ ຕໍ່ຄຸນງາມຄວາມດີຂອງພະ ເຫວດ ຈຶ່ງໄດ້ມາຮ່ວມຂະ ບວນແຫ່ພະເຫວດເຂົ້າ ເມືອງໃນຄັ້ງນັ້ນ ຈົນເຮັດໃຫ້ ເປະຊາຊົນ ແຕກຕື່ນຕົກໃຈ ແລະ ຢ້ານກົວແຕ່ກໍບໍ່ໄດ້ທຳ ຮ້າຍຕໍ່ຄົນທັງຮ່ວມມ່ວນຊື່ນ ແລະ ສະແດງຄວາມເປັນມິດໄມຕີຕໍ່ຄົນອີກດ້ວຍ. ດັ່ງນັ້ນ, ເຖົ້າແກ່ທີ່ມີຄວາມ ຮູ້ດ້ານພິທີກຳ ຈຶ່ງມີການ ປະຍຸກສ້າງຫຸ່ນຜີຕາມຄວາມເຊື່ອເພື່ອປະກອບໃນຂະບວນ ແຫ່ພະເຫວດເຂົ້າ ເມືອງເພື່ອ ເຮັດໃຫ້ມີບັນຍາກາດຄຶກ ຄື້ນມ່ວນຊື່ນຖືໄດ້ວ່າ ເປັນ ສິ່ງທີ່ຕິດພັນກັບປະເພນີ ບຸນພະເຫວດຈົນບໍ່ສາມາດແຍກອອກຈາກກັນໄດ້.
ພະແນກຖະແຫລງຂ່າວ ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງ ທ່ຽວແຂວງ ໄຊຍະບູລີ ເຫັນ ໄດ້ຄວາມສຳຄັນ, ຄວາມເປັນ ເອກະລັກສະເພາະ ແລະ ເປັນ ປະເພນີໜຶ່ງທີ່ໂດດເດັ່ນໃນ ແຂວງ ຈຶ່ງໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນ ເປັນມໍລະດົກທາງດ້ານວັດ ທະນະທຳຂອງແຂວງ ແລະ ກຳນົດໃຫ້ເມືອງປາກລາຍ ຈັດເທສະການແຫ່ຜີຕາໂຂນຂຶ້ນເພື່ອດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວ ທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດເຂົ້າມາທ່ຽວທ້ອງຖິ່ນ ຕົນນັບມື້ຫລາຍຂຶ້ນ.
ເທສະການແຫ່ຜີຕາໂຂນຂອງຊາວເມືອງ ປາກລາຍໄດ້ຈັດຂຶ້ນຢ່າງຍິ່ງໃຫຍ່ ເປັນຄັ້ງທຳອິດໃນປີ 2018 ແລະໃນປີນີ້ ເປັນຄັ້ງທີ 2 ຈະໄດ້ຈັດຂຶ້ນໃນລະຫວ່າງວັນທີ 16-21 ມີນານີ້ ໂດຍມີຫລາກຫລາຍກິດຈະກຳເຊັ່ນ: ກິດຈະກຳແຫ່ພະເຫວດເຂົ້າເມືອງ, ປະກວດນາງ ສາວ, ບາສີສູ່ຂວັນ, ປະກວດ ຜີຕາໂຂນ ແລະ ງານສະແດງສິລະປະວັນນະຄະດີຕ່າງໆ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ປະເພນີດັ່ງກ່າວ ໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມ ແລະ ຖ່າຍທອດສູ່ລູກຫລານທັງເປັນການຮັກສາໄວ້ເຊິ່ງ ວັດທະນະທຳອັນດີງາມຂອງທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ຂອງຊາດອີກດ້ວຍ./.