ປີເກົ່າ 2022 ຜ່ານພົ້ນໄປ ຊຶ່ງມີຫລາຍອັນທີ່ພວກເຮົາເຮັດໄດ້, ສາມາດຮັບປະກັນໃຫ້ປະເທດມີສະຖຽນລະພາບດ້ານການເມືອງ, ເສດຖະກິດຂະຫຍາຍຕົວຕໍ່ເນື່ອງ ແລະ ສັງຄົມມີຄວາມສະຫງົບສຸກ, ປະຊາຊົນຍູທ່າງທຳມາຫາກິນ ແລະ ຊີວິດການເປັນຢູ່ໄດ້ຮັບການປັບປຸງດີຂຶ້ນເປັນລຳດັບ, ໄປໃສມາໃສກໍໄດ້ຮັບການຍົກຍ້ອງເຮັດໃຫ້ຊື່ສຽງ ຖານະບົດບາດຂອງລາວນັບມື້ພົ້ນເດັ່ນຂຶ້ນໃນພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ, ແຕ່ຄຽງຄູ່ກັບຜົນສຳເລັດຍັງມີຫາງສຽງວິພາກວິຈານກັນຫລາຍກາຍເປັນປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ໜັກໜ່ວງໜຶ່ງທີ່ພວກເຮົາຈະໄດ້ພ້ອມກັນແກ້ໄຂເພື່ອເຮັດແນວໃດປີໃໝ່ນີ້ຢ່າໃຫ້ມີສິ່ງທີ່ບໍ່ຂາວສະອາດ. ຫລາຍທ່ານຄົງເຂົ້າໃຈສໍານວນຄໍາເວົ້າ ຫລື ຄວາມ ຫລື…

ຈາກການທີ່ປັດຈຸ​ບັນ​ປະ​ເທດ​ເຮົາ​ ໄດ້ພັດທະນາ ແລະ ຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ຊຶ່ງໄປພ້ອມກັບການພັດທະນາໃນທາງທີ່ດີຂຶ້ນນັ້ນ ຍັງມີບາງບັນຫາການພັດທະນາທີ່ຕ້ອງແກ້ໄຂໃຫ້ໄດ້ຢ່າງເດັດຂາດໂດຍສະ ເພາະການພັດທະນາຈິດໃຈຂອງຄົນມັກງ່າຍ ແລະ ບໍ່ສົນໃຈຕໍ່ກົດລະບຽບ ກົດໝາຍບ້ານເມືອງລວມທັງຈິດ ໃຈຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ຫ້ອງການຄຸ້​ມຄອງ ​ແລະ ບໍລິການ​ຕົວ​ເມືອ​ງ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ.  ຍົກປະເດັນນີ້ຂຶ້ນມາເພື່ອຢາກໃຫ້ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເຮັດແທ້ ເຮັດຢ່າງເອົາການເອົາງານຕໍ່ບັນຫາຂີ້ເຫຍື້ອ ທີ່ມີຄົນເອົາໄປຖິ້ມຊະຊາຍຕາມສະຖານທີ່ສາທາລະນະທີ່ອາດຈະນັບມື້ເພີ່ມຫລາຍຂຶ້ນ. ສຳລັບຢູ່ນະຄອນ ຫລວງວຽງຈັນ ຕາມສະຖິຕິກໍມີຢ່າງໜ້ອຍ…

ເວົ້າເລື່ອງສຽງ ມີທັງສຽງຈາກເຄື່ອງຈັກກົນໄກ, ພາຫະນະຮັບໃຊ້ທົ່ວໄປ ທີ່ມີເຄື່ອງຈັກ ລວມທັງສຽງຈາກເຄື່ອງຂະຫຍາຍສຽງ ແລະ ສຽງສັດລ້ຽງ ທີ່ອາດຈະກະທົບຕໍ່ການດໍາລົງຊີວິດປະຈໍາວັນຂອງບຸກຄົນ, ກຸ່ມຄົນໃນຍາມປົກກະຕິ ຫລື ເກີດຂຶ້ນບາງເທື່ອບາງຍາມທີ່ລົບກວນເວລາຫລັບນອນ. ໃນບົດນີ້ຂໍຍົກປະເດັນບັນຫາສຽງເນືອງນັນຈາກສະຖານທີ່ບໍລິການທີ່ຕິດຕັ້ງເຄື່ອງຂະຫຍາຍສຽງສ້າງຄວາມມ່ວນຊື່ນ, ການຕັ້ງວົງຊຸມແຊວການກຳນົດເວລາ ແລະ ອື່ນໆ ຊຶ່ງຜ່ານມາກໍຄືປັດຈຸບັນ ກາຍເປັນບັນຫາໃຫ້ໄດ້ຖົກຖຽງ ຈົ່ມວ່າກັນເປັນໄລຍະ. ຜ່ານມານະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໄດ້ອອກລະບຽບການຄວບຄຸມສຽງເນືອງນັນປະເພດຕ່າງໆທີ່ອາດຈະເປັນປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ທາງສັງຄົມ…

ພາຍຫລັງໂຄວິດ-19 ຄ່ອຍເບົາບາງລົງ, ຫລາຍນະຄອນ ແລະ ຫລາຍແຂວງທົ່ວປະເທດຫວຽດນາມໄດ້ ເປີດການທ່ອງທ່ຽວບົນພື້ນຖານປະຕິບັດຕາມມາດຕະການປ້ອງກັນການລະບາດພະຍາດດັ່ງກ່າວໂດຍຢູ່ນະ ຄອນຫລວງຮ່າໂນ້ຍທັງເວັນທັງຄືນຈະພົບເຫັນບັນຍາກາດການທ່ອງທ່ຽວ ການຊື້ຂາຍ ຄຶກຄັກ ເປັນທີ່ສຸດໂດຍສະເພາະຢູ່ເຂດໜອງເຕົ່າ ຫລື ໜອງຮ່ວານກຽມ. ນະຄອນຫລວງຮ່າໂນ້ຍ ດິນແດນແຫ່ງອະລິຍະທຳນັບພັນປີ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວທີ່ນັກທ່ອງທ່ຽວເປັນຈຳນວນຫລາຍຕັ້ງຄວາມຫວັງມາທ່ຽວ ເນື່ອງຈາກມີເຂດທ່ອງທ່ຽວທີ່ມີຊື່ສຽງຫລາຍແຫ່ງບໍ່ວ່າ ຈະເປັນສະໜາມຫລວງ ບາດິ່ງ ທີ່ແຕ່ລະເຊົ້າເຖິງວ່າຝົນຈະຕົກ ແດດຈະອອກ…

ທາງດ່ວນ ແມ່ນພື້ນຖານໂຄງລ່າງ ອັນລະບົບຄົມມະນາຄົມທີ່ສະດວກສະບາຍ ໃບໜ້າໃບຕາໃນການອໍານວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ການຄົມມະນາຄົມວ່ອງໄວ, ຮັບປະກັນ. ແຕ່ຄວາມຈິງແລ້ວເຖິງວ່າໄດ້ຮັບການຍ້ອງຍໍຊົມເຊີຍຈາກທົ່ວສັງຄົມລາວລວມທັງຄົນຕ່າງປະເທດທີ່ໃຊ້ເສັ້ນທາງນີ້ຢ່າງຫລວງຫລາຍ, ແຕ່ກໍປະຕິເສດບໍ່ໄດ້ການເກີດມີບາງປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ ເຊັ່ນການເກີດອຸບັດຕິເຫດເນື່ອງຈາກຂັບຂີ່ໄວເກີນກໍານົດ (ສູງສຸດ 120 ກິໂລແມັດ/ຊົ່ວໂມງ) ຫລື ຂັບຂີ່ປະໝາດ ລວມທັງດື່ມສິ່ງມຶນເມົາແລ້ວຂັບຂີ່, ສັດລ້ຽງ ກໍທຽວແບບສະບາຍໆ…. ອີກໜຶ່ງປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນໄລຍະຜ່ານມາ (ທ້າຍເດືອນກໍລະກົດ) ຄືບັນຫາຮົ້ວຮາວເຫລັກກັ້ນຂອບທາງບາງຍ່ານຢ່ອນເຕື່ອຍເຕະເຊະ ຍ້ອນນ໊ອດສະຫລັກຖອນຖອດ…

ເປັນເລື່ອງປົກກະຕິເມື່ອເວົ້າເລື່ອງນີ້, ແຕ່ມັນບໍ່ປົກກະຕິຍ້ອນຄວາມໃຈແຄບຂອງຄົນ, ການຈັດຕັ້ງໃດໜຶ່ງທັງທີ່ຮູ້ຄວາມຜິດພາດ ຄວາມບົກພ່ອງໃນການປະພຶດ ປະຕິບັດວຽກງານທີ່ພັກ-ລັດມອບໝາຍໃຫ້ໝາຍວ່າ ລືມຄຳວ່າ ຮັບໃຊ້ປະຊາຊົນ ໂດຍປະຊາຊົນ ແລະ ເພື່ອປະຊາຊົນ. ຍົກເລື່ອງນີ້ຂຶ້ນມາເພື່ອຢາກຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ: ຄົນເຮົາບໍ່ວ່າຈະໃນຖານະຄອບຄົວ, ການຈັດຕັ້ງພັກ-ລັດ ຫລື ຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດບໍລິສັດໃດໜຶ່ງ ການກ້າຍອມຮັບຈຸດບົກພ່ອງບໍ່ແມ່ນເລື່ອງທໍາມະດາ ເນື່ອງຈາກພຶດຕິກໍາມະນຸດ ມັກປົກປ້ອງຜົນກະທຳຂອງຕົນ. ແນວໃດກໍດີເມື່ອກ້າຮັບເພື່ອນໍາໄປປັບປຸງປ່ຽນແປງ ຄວາມປະເສີດເລີດລໍ້າກໍເກີດຂຶ້ນເມື່ອນັ້ນເພາະສາມາດ…

ຄຳເວົ້າທີ່ວ່າ​ “ໂມໂຫ​ໂທໂສ ພາ​ໂຕ​ຕົກ​ຕໍ່າ”​ ມັກໄດ້ຍິນຈາກປາກຂອງຜູ້ເປັນພໍ່ແມ່, ຜູ້ປົກຄອງ​ທຸກ​ຄົນ​ເຄີຍ​ໃຊ້​ບອກ ສັ່ງສອນ​ລູກ​ຫລານ ແລະ ມາ​ຮອດ​ດຽວປັດຈຸບັນ, ​ຄຳ​ສອນ​ດັ່ງກ່າວ​ກໍ​ຍັງ​ໃຫ້​ຄວາມ​ໝາຍ​ໃນ​ແງ່​​ຄິດຫງໍາໄດ້​ເປັນ​ຢ່າງ​ດີ​. ຄຸ້ນເຄີຍດີກັບການບອກສອນຂອງ​ຜູ້​ເຖົ້າ ທີ່ມັກ​ເວົ້າ​ວ່າ ຜູ້​ໃດ​ໃຈຮ້ອນ​ວູ່​ວື່ ບໍ່​ຄວນ​ຖື​ອາ​ວຸດ ບໍ່ຄວນໃຊ້ກຳ ລັງ…ເພາະເປັນ​ອັນຕະລາຍ​ ແລະ ກໍເປັນສິ່ງທີ່​ບໍ່​ສົມ​ເຫດ​ສົມ​ຜົນ. ຂະນະດຽວກັນກໍ​ຍັງ​ມີ​ບາງ​ຄຳ​ສອນຂອງ​ຄົນ​ບູຮານ​ວ່າ: ການ​ປ້ອງ​ກັນ​ຕົນ​ທີ່​ດີ​ບໍໍ່​ແມ່ນ​ການ​ມີ​ອາວຸດ​ດີ​​ຄອບຄອງ ແຕ່​ເປັນ​ການ​ເພີ່ມ​ໝູ່​ສະຫາຍ​ຮັກ​ແພງ…ເຫດການ​ທີ່​ເປັນ​ຂ່າວ​ດັງ​​ຊົ່ວ​ຂ້າມ​ຄືນ​ຄືການອາລະວາດຕີກັນ​ເຖິງ​ຂັ້ນ​ບາດ​ເຈັບ​…

ໂດຍ: ລຳເງິນ ຫລາຍທ່ານຊາບດີວ່າ: ອະບາຍະມຸກ ຄືທາງແຫ່ງຄວາມຈິບຫາຍທັງຫລາຍທັງປວງ ຊຶ່ງອະບາຍະມຸກນີ້ກວມເອົາທັງຢາເສບຕິດ ແລະ ການພະນັນ ກາຍເປັນປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ ກົດໜ່ວງຖ່ວງດຶງການພັດທະນາ ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະ ເປັນເລື່ອງທີ່ສັງຄົມຮຽກຮ້ອງໃຫ້ແກ້ໄຂ. ເວົ້າເຖິງການພະນັນກໍຄົງໜີບໍ່ພົ້ນ ຄື ເກມ ທີ່ມີການໂຄສະນາຊັກຊວນຜ່ານສື່ສັງຄົມ ຊື່ງທ້າທາຍຕໍ່ລະບຽບກົດໝາຍບ້ານເມືອງ. ຮ້ານເກມ ທີ່ເປີດບໍລິການຈໍານວນໜຶ່ງໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ…

“ອະບາຍະມຸກ” ຄຳນີ້ຫລາຍທ່ານຮູ້ດີເມື່ອໃດທີ່ເຮົາຢູ່ໃນວັງວົນຂອງມັນ ລ້ວນແຕ່ຈິບຫາຍວາຍວອດ ແລະ ການຍົກບັນຫານີ້ເພື່ອບໍ່ຢາກໃຫ້ໃຜຕົກລົງຂຸມຂອງຄວາມຈິບຫາຍ ແລະ ສຸດທ້າຍຊີວິດຈະເລີນເມື່ອເຮົາກັບໃຈ ໄວ ທັນ ແລະ ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຫວັງ. ບັນຫາຢາເສບຕິດ ເປັນໜຶ່ງໃນປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ໃນສັງຄົມ ແລະ ເປັນໜຶ່ງໃນອະບາຍະມຸກທີ່ຜິດກົດໝາຍມັນໄດ້ສ້າງຄວາມຈິບຫາຍໃຫ້ທັງຜູ້ພົວພັນກັບມັນ, ຄອບຄົວ ແລະ ສັງຄົມມາແລ້ວ, ມັນເປັນເປັນພິດໄພຕໍ່ ການພັດທະນາແທ້ໆ….

ພາລະກິດປົກປັກຮັກສາ, ສ້າງສາ ແລະ ພັດທະນາປະເທດຊາດ ເປັນພັນທະໜ້າທີ່ລວມຂອງຄົນລາວທັງຊາດ ປະເທດຊາດຈະໝັ້ນຄົງ, ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຈະພັດທະນາ ລ້ວນແຕ່ຂຶ້ນກັບຄວາມສາມັກຄີ, ຄວາມເປັນຈິດໜຶ່ງໃຈດຽວຂອງປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າ. ພວກເຮົາມີມູນເຊື້ອທີ່ດີເລີດຄືສາມັກຄີ ແລະ ພ້ອມກັນເສຍສະລະຜົນປະໂຫຍດສ່ວນຕົວຕໍ່ສູ້ປົດປ່ອຍຊາດ ຊຶ່ງນີ້ຄືກໍາລັງແຮງສັງລວມທີ່ມະຫາສານສາມາດເຮັດໃຫ້ປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍຢ່າງສົມບູນໃນປີ 1975 ແລ້ວສ້າງຕັ້ງສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະ ໄຕ ປະຊາຊົນລາວ. ພາຍຫລັງປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍຢ່າງສົມບູນແລ້ວ…