ກົນໄກ WTO ກຳລັງວິກິດ “ລະບຽບການຄ້າໂລກ” ຜະເຊີນອັນຕະລາຍ
ອົງການການຄ້າໂລກ (WTO) ກຳລັງຜະເຊີນວິກິດ ໂດຍສະເພາະກົນໄກການຢຸດຂໍ້ຂັດແຍ່ງຂອງສະມາຊິກ, ຫລັງຈາກສະມາຊິກຄະນະຜູ້ຕັດສິນຄະດີໄດ້ໝົດວາລະລົງໃນອາທິດຜ່ານມາ.
“ເດິ ທາມ” ລາຍງານວ່າ: “ອົງການອຸທອນ” (Appellate Body) ເຊິ່ງປຽບເໝືອນສານສຸດທ້າຍໃນການຕັດສິນຂໍ້ຂັດແຍ່ງຂອງປະເທດສະມາຊິກຂອງ WTO ບໍ່ສາມາດດຳເນີນການຕໍ່ໄປໄດ້ ໂດຍຕາມກົດຂອງ WTO ອົງການອຸທອນຕ້ອງມີສະມາຊິກຄະນະຜູ້ຕັດສິນຢ່າງໜ້ອຍ 3 ຄົນ ຈາກທັງໝົດ 7 ຄົນ, ແຕ່ມີສະມາຊິກ 2 ຄົນຄົບວາລະ ໃນວັນທີ 11 ທັນວາ ເຮັດໃຫ້ປັດຈຸບັນເຫລືອຄະນະຜູ້ຕັດສິນພຽງ 1 ຄົນເທົ່ານັ້ນ ເນື່ອງຈາກອາເມລິກາຄັດຄ້ານຂະບວນການຄັດເລືອກ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ WTO ບໍ່ສາມາດຫາຜູ້ຕັດສິນເພີ່ມຕາມຂໍ້ກຳນົດຂັ້ນຕໍ່າ 3 ຄົນໄດ້.
ທັງນີ້ ການຄັດຄ້ານຂະບວນການຄັດເລືອກສະມາຊິກອົງການອຸທອນຂອງອາເມລິກາ ໄດ້ເກີດຂຶ້ນເທື່ອທຳອິດສະໄໝອະດີດປະທານາທິບໍດີ ບາຣັກ ໂອບາມາ ເຊິ່ງມີສາເຫດຈາກຄວາມບໍ່ພໍໃຈຂອງອາເມລິກາຕໍ່ຂະບວນການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງຂອງ WTO.
ຂະນະທີ່ ທ່ານ ໂດນັລ ທຣຳ ປະທານາທິບໍດີອາເມລິກາຄົນປັດຈຸບັນ ມີແນວທາງທີ່ຈະແຈ້ງໃນການປະຕິເສດລະບົບພະຫຸພາຄີ ເຊິ່ງສ້າງຄວາມກັງວົນຕໍ່ລະບຽບການຄ້າຂອງໂລກ ໂດຍໜຶ່ງໃນເຫດຜົນການຄັດຄ້ານຂອງອາເມລິກາຕໍ່ລະບົບການເຮັດວຽກຂອງ WTO ໃນຄັ້ງນີ້ BBC ລະບຸວ່າ: ມາຈາກຄຳຕັດສິນຂໍ້ຂັດແຍ່ງໃນບັນຫາ “ການທຸ້ມຕະຫລາດ” ເຊິ່ງອາເມລິກາມີວິທີການຄິດໄລ່ເປັນຂອງຕົນເອງວ່າສິນຄ້ານຳເຂົ້າຈາກປະເທດໃດເຂົ້າຂ່າຍການທຸ້ມຕະຫລາດ ທີ່ເອີ້ນວ່າ: “zeroing”.
ຂະນະທີ່ອົງການອຸທອນຕັດສິນວ່າ: ວິທີການຄິດໄລ່ຂອງອາເມລິກາຂັດແຍ່ງກັບເຈດຕະນາວ່າດ້ວຍການຕໍ່ຕ້ານການທຸ່ມຕະຫລາດຂອງ WTO ເຊິ່ງສ້າງຄວາມບໍ່ພໃຈໃຫ້ແກ່ອາເມລິກາ ຄວາມບໍ່ພໍໃຈດັ່ງກ່າວເຮັດໃຫ້ອາເມລິກາຍື່ນຂໍ້ສະເໜີໃຫ້ເກີດການ “ປະຕິຮູບ” ກົດເກນຂອງ WTO.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ ຍັງມີຫລາຍຝ່າຍຕັ້ງຄຳຖາມວ່າ: ຖ້າຄຳຕັດສິນເອື້ອອຳນວຍຜົນຕໍ່ປະເທດທີ່ຍື່ນຮຳຮ້ອງ “ອາເມລິກາ” ພາຍໃຕ້ການນຳຂອງທ່ານ ທຣຳ ເຊິ່ງມີຈຸດຢືນທີ່ຈະແຈ້ງຈາກນະໂຍບາຍ “ອາເມລິກາຕ້ອງມາກ່ອນ (America First)” ແລະ ເຄີຍປະກາດວ່າຈະນຳພາອາເມລິກາອອກຈາກ WTO ອາດບໍ່ຍອມຮັບຄຳຕັດສິນ ແລະ ເລັ່ງໃຫ້ເກີດການຖອນຕົວອອກຈາກ WTO ໄດ້.
